Bài đăng

Đang hiển thị bài đăng từ Tháng 2, 2023

Các thiên vị trong Tư Duy - Cognitive Biases

Hình ảnh
  Tâm lý gia người Mỹ gốc Do Thái, Daniel Kahneman, chiếm một vị trí độc đáo trong lịch sử giải Nobel: Ông được trao giải Nobel 2002 về khoa kinh tế mặc dù chưa hề học qua bất kỳ một khóa học nào về ngành này. Các khám phá thực nghiệm (empirical findings) của ông đi ngược lại tiền đề (premise) là con người có khuynh hướng suy nghĩ và hành đông một cách thuần lý, một tiền đề mà trước đó các lý thuyết kinh tế vẫn thường xem là sự thật hiển nhiên.   Trong một tác phẩm bán chạy hàng đầu mang tựa đề ‘Tư Duy, Nhanh và Chậm’ (Thinking, Fast and Slow), Daniel Kahneman phân loại hai phương thức tư duy tương phản: Tư duy nhanh mang tính cách quyết đoán, bản năng (instinctive) và đi theo xúc cảm; và Tư duy chậm thì cân nhắc, có chủ ý, và căn cứ trên lôgíc.   Tính quyết đoán của tư duy nhanh xử dụng những lối đi tắt tư duy mà tiếng Anh gọi là thinking shortcuts hay heuristics, và những khuynh hướng, tâm thế tư duy (thinking mindsets) mà Kahneman gọi là cognitive biases.  Tính từ cognitive có nghĩ